خانه مکانی امن برای استراحت و آرامش است و هر یک از وسایل و اجزای خانه وظایفی بر عهده دارند تا ساکنین بتوانند نهایت راحتی و آرامش را تجربه کنند. مبلمان به عنوان یکی از اجزای اصلی دکوراسیون، ضمن ایجاد زیبایی، باید مکانی راحت و سالم برای نشستن و استراحت باشد. منظور از سالم بودن این است که فرد در اثر استفاده مکرر، دچار درد گردن، کمر، ستون مهره ها و یا سایر اعضای بدن نشود. یکی از اصول مهم در طراحی مبلمان رعایت استاندارد و اصول ارگونومی آن است. برای آشنایی با این اصول در ادامه مقاله با ما همراه باشید.
سلامتی بدن و طراحی مبلمان
بیماری های مختلف می تواند به سلامتی بدن آسیب برساند، ولی امروزه قسمت عمده ای از درد و ناراحتی جسمانی افراد در سراسر دنیا، مربوط به درد مفاصل و ستون مهره ها است. یکی از اصول مهم برای پیشگیری از این مساله این است که در یک وضعیت یکنواخت، به مدت طولانی قرار نگیریم.
وضعیت کاری یکنواخت مانند ایستادن و نشستن، باعث تخریب مفاصل و آرتروز زودرس می گردد. اصل مهم دیگر این است که عضلات اطراف مفاصل با حرکات ورزشی مختلف تقویت گردد.
سبک زندگی امروز طوری است که افراد برای انجام کارهای روزمره ساعات طولانی روی صندلی یا مبلمان می نشینند. ضمن اجتناب از نشستن طولانی و مداوم، باید به مکان و حالت نشستن خود توجه داشته باشیم. از این رو در طراحی مبلمان باید استانداردهای لازم و اصول ارگونومی رعایت شده باشد.
ارگونومیک یعنی چه؟
ارگونومی تشکیل شده از دو واژه یونانی ergo به معنی کار و nomoi به معنای قوانین طبیعت است. ارگونومی تلاش می کند کارها بهتر و راحت تر انجام شود. مشخص می کند چگونه از وسایل استفاده کنیم که ضمن تامین نیازها، راحت بوده و بهره وری ما افزایش یابد. راحتی فقط به معنای یک محیط راحت و نرم نیست، بلکه مهم ترین بعد اثربخشی در طراحی لوازم و تجهیزات مورد استفاده انسان است.
وقتی استفاده از وسیله ای برای شما راحت نباشد، به مرور به یک وسیله بی مصرف تبدیل می شود. از آن جایی که طراحان با روش های خلاقانه سعی دارند کاربردپذیری یک محصول یا وسیله را ارتقا دهند، افزایش راحتی در استفاده، برای آنان بسیار اهمیت دارد.
مباحث ارگونومی بسیار وسعت داشته و از حرکات کششی و ورزش گرفته تا اصول طراحی ارگونومیک برای استفاده بهینه از ابزار و وسایل را شامل می شود. رعایت اصول ارگونومی در هر یک از تجهیزاتی که در زندگی روزمره با آنها سر و کار داریم، باعث می شود زندگی با کیفیت بهتر را تجربه کنیم.
اگرچه رعایت اصول ارگونومی بیشتر برای محیط کار مطرح می شود، اما واقعیت این است که خانه به عنوان مکانی برای امنیت، استراحت و همچنین فضایی برای فعالیت های روزمره، از دیدگاه ارگونومی غافل نمانده است. هر یک از تجهیزات مورد استفاده، از ساده ترین لوازم مثل مداد تا وسایل پیشرفته مثل میز و صندلی، باید به نحوی ساخته شوند که در هنگام استفاده از آنها احساس راحتی داشته و سلامتی بدن شما مورد توجه قرار گرفته باشد. مبلمان یکی از محبوب ترین وسایلی است که در محل کار و زندگی، به مدت طولانی، از آن بهره می گیریم، بنابراین طراحی مبلمان با رعایت اصول ارگونومی بسیار اهمیت دارد.
مبلمان ارگونومیک چه ویژگی هایی دارد؟
حال که با ارگونومی و اهمیت آن آشنا شدید، در مورد اصول ارگونومی مبلمان صحبت خواهیم کرد. طراحی مبلمان باید به گونه ای باشد که از همه اعضای بدن به درستی حمایت کند. حفظ گودی کمر و حالت طبیعی و راحت در هنگام نشستن روی مبلمان بسیار اهمیت دارد. زاویه بین ستون مهره ها و استخوان ران باید بین 90 تا 100 درجه باشد.
این زاویه در نشستن، به ویژه برای کسانی که فعالیت کمتری دارند، بسیار اهمیت دارد. نشستن نادرست موجب می شود جریان خون ضعیف شده و بیماری هایی چون بیماری قلبی و پوکی استخوان، پدید آید. مبلمان استاندارد همچنین تکیه گاه مناسب برای آرنج و زانو فراهم می آورد.
طراحی مبلمان باید به نحوی باشد که باعث خمیدگی در ستون فقرات نگردد. البته بسیاری افراد عادت دارند که در حالت خمیده بنشینند، اما باید بدانید این روش نشستن، باعث کشیدگی بیش از حد ستون فقرات و آسیب جدی به آن شده و درد و ناراحتی زیادی به بار خواهد آورد. این عارضه در دراز مدت تشدید شده و تحریک عصبی نخاع را موجب می شود.
هر زمان که بدن تحت استرس، فشار یا کشیدگی بیش از حد قرار گیرد، از عملکرد و توانایی شما کاسته می شود. از آن جایی که پیشگیری همیشه بهتر از درمان است، بنابراین در هنگام نشستن روی مبلمان یا سایر فعالیت های روزمره، مطمئن باشید که بدن شما در حالت مناسب قرار دارد.
یکی دیگر از ویژگی های مبلمان ارگونومیک، این است که قسمت نشیمنگاه عمق مناسب داشته و هنگام نشستن، فشار بیش از حد به لگن وارد نمی شود. درد لگن یکی از آسیب های مبلمان غیراستاندارد است.
تنظیمات در طراحی مبلمان ارگونومیک
به خاطر داشته باشید سلامتی بزرگترین ثروت است و اگر در اثر عادات نادرست در نشستن یا استفاده از مبلمان غیراستاندارد، این ثروت را از دست بدهید، شاید با هیچ روش دیگری نتوانید آن را دوباره به دست آورید.
یکی از ویژگی های مبلمان ارگونومیک این است که قسمت های مختلف آن قابل تنظیم است. این تنظیمات باعث می شود مبلمان بتواند از تمام مفاصل به طور کامل حمایت نموده و فرم درست و راحت بدن، روی آن حفظ شود. در برخی مدل ها این تنظیمات به صورت الکتریکی، در برخی دیگر به صورت دستی و مکانیکی صورت می گیرد. در کنار این موارد باید تاثیر دکوراسیون داخلی بر خلق و خو را نیز در نظر بگیرید تا بتوانید بهروری بیشتری را داشته باشید.